Tăng huyết áp ở người trẻ tuổi đang ngày càng trở thành vấn đề đáng lo ngại khi tỷ lệ mắc có xu hướng gia tăng. Nhiều người thường nghĩ bệnh chỉ gặp ở người trung niên hoặc cao tuổi, nhưng thực tế, lối sống ít vận động, chế độ ăn uống không lành mạnh và áp lực công việc đã khiến người trẻ dễ đối mặt với nguy cơ này. Bài viết dưới đây của Omron sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng tăng huyết áp ở người trẻ, nguyên nhân, tác hại cũng như cách phòng ngừa hiệu quả.
1. Tăng huyết áp ở người trẻ tuổi là gì?
Tăng huyết áp ở người trẻ tuổi là tình trạng huyết áp cao kéo dài, thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến nhiều người không nhận ra được tình trạng bệnh của mình. Tuy nhiên, khi huyết áp tăng cao, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, tim đập nhanh và khó thở.
Nếu không được kiểm soát kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy thận và tổn thương võng mạc, gây giảm thị lực.
Tăng huyết áp ở người trẻ tuổi là tình trạng huyết áp cao kéo dài
2. Nguyên nhân tăng huyết áp ở người trẻ tuổi phổ biến
Tăng huyết áp ở người trẻ tuổi ngày càng trở thành vấn đề sức khỏe đáng lo ngại, chủ yếu do các yếu tố liên quan đến lối sống và thói quen sinh hoạt không lành mạnh.
- Yếu tố liên quan đến lối sống: Chế độ ăn uống không khoa học, như ăn quá mặn, tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh và chất béo bão hòa, làm tăng nguy cơ mắc tăng huyết áp ở người trẻ. Ngoài ra, lối sống ít vận động, thừa cân hoặc béo phì cũng là những yếu tố nguy cơ quan trọng. Việc thiếu hoạt động thể chất làm giảm khả năng co bóp của tim và tăng nguy cơ xơ cứng mạch máu, dẫn đến huyết áp tăng dần theo thời gian.
- Yếu tố tâm lý và căng thẳng: Áp lực công việc, học tập và cuộc sống hàng ngày khiến nhiều người trẻ dễ bị stress và lo âu kéo dài. Những yếu tố tâm lý này làm tăng hormone stress, gây co mạch và tăng huyết áp. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng căng thẳng kéo dài là một trong những yếu tố nguy cơ dẫn đến cao huyết áp ở người trẻ.
- Thói quen xấu: Lạm dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá và cà phê có thể gây co mạch, làm tăng huyết áp tâm thu và tâm trương. Thói quen thức khuya, thiếu ngủ và không cân bằng giữa công việc hoặc học tập với nghỉ ngơi cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp ở người trẻ.
- Các bệnh lý nền: Một số bệnh lý như cường giáp, bệnh thận, hội chứng cường aldosteron nguyên phát và u tủy thượng thận có thể gây tăng huyết áp thứ phát ở người trẻ. Tuy tỷ lệ mắc các bệnh lý này không cao, nhưng khi có, chúng có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp và cần được sàng lọc và điều trị kịp thời.
3. Những dấu hiệu nhận biết tăng huyết áp ở người trẻ tuổi
Tăng huyết áp ở người trẻ tuổi có thể không có triệu chứng rõ ràng, nhưng khi huyết áp tăng cao, một số dấu hiệu sau có thể xuất hiện, cần được chú ý:
- Đau đầu: Người bị tăng huyết áp thường xuyên gặp phải những cơn đau đầu dữ dội, đặc biệt vào buổi sáng khi thức dậy. Cơn đau có thể xuất hiện ở vùng trán, đỉnh đầu hoặc phía sau đầu, kèm theo cảm giác căng thẳng ở vùng cổ.
- Chảy máu mũi: Một triệu chứng phổ biến của huyết áp cao là chảy máu mũi. Khi huyết áp tăng quá cao, các mạch máu nhỏ trong mũi có thể bị vỡ, dẫn đến chảy máu
- Chóng mặt: Cảm giác chóng mặt hoặc mất thăng bằng, nhất là khi thay đổi tư thế đột ngột (ví dụ đứng lên sau khi ngồi lâu), có thể là dấu hiệu của huyết áp không ổn định.
- Đỏ và nóng ran mặt: Khi huyết áp tăng cao, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách giãn nở các mạch máu, làm cho da mặt trở nên đỏ bừng và cảm giác nóng ran.
- Các dấu hiệu khác: Ngoài những triệu chứng trên, người bị tăng huyết áp cũng có thể gặp phải các dấu hiệu như buồn nôn, nôn, tê hoặc ngứa ran ở các chi, ù tai, mờ mắt hoặc nhìn mờ tạm thời.
Những dấu hiệu nhận biết tăng huyết áp ở người trẻ tuổi
4. Cách phòng ngừa tăng huyết áp ở người trẻ tuổi
Phòng ngừa tăng huyết áp ở người trẻ tuổi là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe lâu dài. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
- Duy trì cân nặng ổn định, tránh béo phì: Việc duy trì cân nặng lý tưởng giúp giảm gánh nặng cho tim và hệ tuần hoàn, từ đó giúp duy trì huyết áp ổn định. Béo phì là một yếu tố nguy cơ lớn gây tăng huyết áp, vì cơ thể thừa cân cần nhiều máu hơn để cung cấp oxy và dưỡng chất cho các mô, làm tăng áp lực lên thành mạch máu. Hãy duy trì một chỉ số khối cơ thể (BMI) trong mức bình thường bằng cách ăn uống hợp lý và duy trì thói quen luyện tập.
- Tăng cường vận động thể lực hàng ngày: Tập thể dục đều đặn không chỉ giúp duy trì sức khỏe mà còn giúp giảm huyết áp. Các hoạt động như đi bộ, chạy, bơi lội, đạp xe hoặc yoga có thể giúp cải thiện tuần hoàn máu và làm giảm căng thẳng, từ đó hỗ trợ hạ huyết áp. Nên thực hiện ít nhất 30 phút vận động nhẹ mỗi ngày để có lợi cho sức khỏe tim mạch.
- Ngừng hút thuốc và giảm uống rượu bia: Hút thuốc lá và tiêu thụ quá nhiều rượu bia đều là những thói quen xấu có thể làm tăng huyết áp. Nicotine trong thuốc lá làm co mạch máu, làm tăng nhịp tim và huyết áp. Rượu bia khi uống quá mức cũng gây ra sự giãn nở và co thắt mạch máu, dẫn đến huyết áp tăng. Để duy trì huyết áp ổn định, nên bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia.
- Giảm lượng muối trong khẩu phần ăn: Tiêu thụ quá nhiều muối có thể làm tăng huyết áp, vì muối khiến cơ thể giữ nước, làm tăng thể tích máu và tạo thêm áp lực lên mạch máu. Nên giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày dưới 5-6 gram (khoảng một thìa cà phê). Hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, hoặc các gia vị chứa muối cao.
- Ăn nhiều rau củ, trái cây và thực phẩm giàu kali, canxi: Rau củ và trái cây chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt, các thực phẩm giàu kali như chuối, cam, khoai tây và rau xanh có thể giúp giảm tác dụng của muối và giúp hạ huyết áp. Canxi cũng rất quan trọng trong việc duy trì huyết áp ổn định, có thể được bổ sung từ các nguồn thực phẩm như sữa, các sản phẩm từ sữa, rau lá xanh.
- Tránh các thực phẩm chứa nhiều chất béo xấu: Các thực phẩm chứa chất béo bão hòa như đồ chiên, thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn và các món ăn có nhiều dầu mỡ có thể làm tăng mức cholesterol trong máu, gây tắc nghẽn động mạch và làm tăng huyết áp. Thay vào đó, bạn nên chọn các nguồn chất béo lành mạnh từ dầu ô liu, hạt, quả bơ và các loại cá giàu omega-3 để bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Hy vọng qua bài viết này của Omron, bạn đã hiểu rõ hơn về tình trạng tăng huyết áp ở người trẻ tuổi, từ nguyên nhân, hậu quả cho đến cách phòng ngừa hiệu quả. Việc duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát căng thẳng và theo dõi sức khỏe định kỳ sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, bảo vệ tim mạch và nâng cao chất lượng cuộc sống lâu dài.
