Huyết áp thấp có nguy hiểm không? Giải đáp nguyên nhân và cách điều trị

Huyết áp thấp thường bị xem nhẹ so với huyết áp cao, nhưng thực tế, nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được kiểm soát. Vậy, huyết áp thấp có nguy hiểm không? Bài viết này Omron sẽ giúp bạn hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa huyết áp thấp, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe tim mạch một cách hiệu quả.   

1. Huyết áp thấp có nguy hiểm không?

Huyết áp thấp có thể nguy hiểm tương đương huyết áp cao, là nguyên nhân gây tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim. Thống kê cho thấy 30% số người bị nhồi máu não và 25% số ca nhồi máu cơ tim liên quan đến huyết áp thấp.

Không giống huyết áp cao vốn nổi tiếng với nguy cơ đột quỵ và bệnh tim, huyết áp thấp thường bị xem là vô hại. Tuy nhiên, sự thật phức tạp hơn thế. Với một số người, huyết áp thấp chỉ là đặc điểm sinh lý tự nhiên, không gây vấn đề gì đáng kể. Nhưng với người khác, nó có thể dẫn đến những rủi ro nghiêm trọng nếu không được kiểm soát.

Một trong những nguy cơ phổ biến là ngất xỉu, xảy ra khi máu không đủ lên não, đặc biệt khi đứng dậy nhanh. Hạ huyết áp tư thế ảnh hưởng đến 10-20% người trên 65 tuổi, làm tăng nguy cơ té ngã và chấn thương. Huyết áp thấp mãn tính cũng có thể gây mệt mỏi kéo dài, suy nhược, thậm chí tổn thương cơ quan nếu tim và thận không nhận đủ máu trong thời gian dài. 

Trong trường hợp nghiêm trọng, như mất máu nặng hoặc nhiễm trùng huyết, huyết áp giảm đột ngột có thể dẫn đến sốc hạ huyết áp tình trạng này cần cấp cứu và điều trị kịp thời nếu không sẽ gây tỷ lệ tử vong cao

Huyết áp thấp có nguy hiểm không?

2. Nguyên nhân gây huyết áp thấp thường gặp

Huyết áp thấp xuất phát từ mất nước, mất máu, bệnh tim hoặc tác dụng phụ của thuốc, và đôi khi xảy ra tự nhiên không rõ lý do.

Huyết áp thấp có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những yếu tố đơn giản trong cuộc sống đến các vấn đề y khoa phức tạp. Việc xác định đúng nguyên nhân là chìa khóa để đánh giá mức độ nguy hiểm và có biện pháp xử lý phù hợp. 

• Mất nước: Khi cơ thể mất quá nhiều nước do đổ mồ hôi, tiêu chảy hoặc không uống đủ nước, thể tích máu sẽ giảm, dẫn đến huyết áp thấp.
• Mất máu: Do chấn thương, phẫu thuật hoặc xuất huyết nội có thể làm giảm đáng kể lượng máu lưu thông, gây tụt huyết áp. Nếu mất 15-20% tổng lượng máu, các triệu chứng sẽ trở nên rõ rệt.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc điều trị huyết áp cao có thể làm giảm huyết áp quá mức.
• Thiếu hụt dinh dưỡng: Thiếu hụt vitamin B12, axit folic hoặc sắt có thể dẫn đến thiếu máu, làm giảm khả năng vận chuyển oxy và gây huyết áp thấp. Đặc biệt, những người ăn chay không cân bằng chế độ ăn dễ gặp tình trạng này.
• Các vấn đề tim mạch: Các bệnh lý như nhịp tim chậm, suy tim hoặc van tim bất thường khiến tim bơm máu kém hiệu quả, dẫn đến huyết áp thấp.
• Nhiễm trùng huyết: Có thể gây giãn mạch máu mạnh, làm huyết áp tụt nhanh, đây là một tình trạng nguy hiểm cần cấp cứu ngay lập tức.

3. Triệu chứng huyết áp thấp phổ biến

Huyết áp thấp có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, từ nhẹ đến nghiêm trọng, tùy thuộc vào mức độ và nguyên nhân. 

Dưới đây là các triệu chứng phổ biến của huyết áp thấp:

• Chóng mặt hoặc choáng váng: Đặc biệt khi đứng dậy nhanh, do máu không kịp lên não. Đây là triệu chứng chính của hạ huyết áp tư thế.
• Mệt mỏi và yếu sức: Xảy ra khi các cơ quan không nhận đủ oxy, khiến người bệnh cảm thấy kiệt sức dù không làm việc nặng.
• Buồn nôn, mờ mắt và khó tập trung: Thường xuất hiện khi huyết áp giảm sau khi ăn hoặc kéo dài trong một khoảng thời gian nhất định.
• Ngất xỉu: Một dấu hiệu nguy hiểm do thiếu máu lên não, làm tăng nguy cơ té ngã và chấn thương.
• Lú lẫn hoặc mất phương hướng: Biểu hiện của tình trạng thiếu oxy nghiêm trọng đến não, thường gặp ở người lớn tuổi hoặc trong các tình huống cấp tính.
• Thở gấp, da lạnh ẩm, nhợt nhạt: Kèm theo mạch yếu hoặc nhanh bất thường, là những triệu chứng báo động, đặc biệt trong trường hợp sốc hạ huyết áp do mất máu hoặc nhiễm trùng.

Những triệu chứng này có thể thoáng qua và tự biến mất nếu huyết áp thấp chỉ là tạm thời, chẳng hạn như sau khi đứng lâu hoặc bị mất nước nhẹ. Tuy nhiên, nếu các dấu hiệu xuất hiện thường xuyên hoặc đi kèm với những triệu chứng nghiêm trọng thì cần chú ý tìm hiểu nguyên nhân và có biện pháp can thiệp phù hợp. 

Triệu chứng chóng mặt hoặc choáng váng

4. Cách điều trị huyết áp thấp đơn giản hàng ngày

Huyết áp thấp được điều trị bằng cách uống đủ nước, tăng muối trong chế độ ăn, mang vớ ép, hoặc dùng thuốc theo chỉ định, tùy nguyên nhân và triệu chứng. Dưới đây là các cách điều trị phổ biến:

• Uống đủ nước: Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để tăng thể tích máu, giúp huyết áp ổn định.
• Tăng muối trong chế độ ăn: Ăn thực phẩm chứa muối như súp mặn, dưa chua, thực phẩm đóng hộp có kiểm soát lượng muối.
• Mang vớ ép (vớ y khoa): Sử dụng vớ ép từ 20-30 mmHg để giúp máu lưu thông tốt hơn, đặc biệt hữu ích với hạ huyết áp tư thế.
• Thay đổi tư thế từ từ: Khi đứng dậy từ tư thế ngồi hoặc nằm, hãy thực hiện chậm rãi và từ từ để tránh chóng mặt đột ngột.
• Đến bệnh viện khám bác sĩ: Khi huyết áp xuống quá thấp gây ngất xỉu, thở gấp, chóng mặt kéo dài.

Dù là phương pháp tại nhà hay y khoa, điều trị huyết áp thấp cần dựa trên tình trạng cụ thể của bạn. Nếu chỉ chóng mặt nhẹ, uống nước và nghỉ ngơi có thể đủ. Nhưng nếu ngất xỉu hoặc thở gấp xảy ra, hãy tìm đến bác sĩ ngay. Kết hợp đúng cách sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng này hiệu quả.

Uống đủ nước mỗi ngày phòng tránh huyết áp thấp

5. Cách phòng ngừa huyết áp thấp tại nhà hiệu quả

Huyết áp thấp được ngăn ngừa bằng cách uống đủ nước, tránh đứng lâu, ăn uống cân bằng, và kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm vấn đề.

Phòng ngừa huyết áp thấp là cách chủ động để tránh triệu chứng và giảm nguy cơ biến chứng. Dưới đây là các biện pháp giúp duy trì huyết áp ổn định:

• Tránh đứng lâu một chỗ: Di chuyển nhẹ hoặc nghỉ ngơi định kỳ giúp máu không dồn xuống chân.
• Duy trì chế độ ăn cân bằng: Bổ sung thực phẩm giàu natri (phô mai), kali (chuối), và magiê (hạnh nhân). Ăn nhiều bữa nhỏ giúp ổn định huyết áp, đặc biệt với người lớn tuổi.
• Tập thể dục đều đặn: Đi bộ 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần giúp cải thiện tuần hoàn và tăng cường sức khỏe tim mạch.
• Ngủ đủ giấc: Duy trì giấc ngủ từ 7-8 tiếng mỗi đêm và kê cao đầu giường để tránh huyết áp giảm buổi sáng.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện sớm các vấn đề như suy tim hay thiếu máu.
• Trao đổi với bác sĩ nếu đang dùng thuốc: Một số loại thuốc có thể gây huyết áp thấp, nên cần điều chỉnh phù hợp.
• Tránh rượu bia, caffeine quá mức: Những chất này có thể làm mất nước và ảnh hưởng đến huyết áp.
• Không tắm nước quá nóng hoặc tắm lâu: Nhiệt độ cao có thể gây giãn mạch máu, làm huyết áp giảm đột ngột.

Nên thường xuyên đo huyết áp tại nhà

Huyết áp thấp có thể nguy hiểm nếu gây ra ngất xỉu, thiếu oxy não hoặc sốc, nhưng có thể kiểm soát tốt nếu theo dõi thường xuyên, uống đủ nước, điều trị đúng nguyên nhân và thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

Vậy, huyết áp thấp có nguy hiểm không? Điều này tùy thuộc vào từng trường hợp. Nếu bạn không gặp triệu chứng khó chịu, có thể không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu huyết áp thấp đi kèm chóng mặt, ngất xỉu hoặc thở gấp, thì cần chú ý vì có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.

Để kiểm soát tốt tình trạng này, việc theo dõi huyết áp tại nhà với máy đo huyết áp Omron là một giải pháp hiệu quả. Máy đo huyết áp Omron giúp đo chính xác chỉ số huyết áp, hỗ trợ phát hiện sớm các bất thường. Giúp bạn theo dõi sức khỏe chủ động, điều chỉnh lối sống hoặc điều trị kịp thời. Dễ sử dụng, tiện lợi ngay tại nhà, phù hợp với mọi lứa tuổi.