Đo huyết áp tay nào chính xác? Hướng dẫn đo tại nhà chuẩn y khoa

Đo huyết áp tay nào để cho kết quả chính xác nhất là thắc mắc phổ biến khi theo dõi huyết áp tại nhà. Trong bài viết này, Omron sẽ giúp bạn hiểu rõ vì sao có sự chênh lệch huyết áp giữa hai tay, cách lựa chọn tay đo ưu tiên, đồng thời hướng dẫn cách đo đúng chuẩn y khoa. Nhờ đó, bạn có thể theo dõi huyết áp chính xác, kịp thời nhận diện bất thường và bảo vệ sức khỏe tim mạch hiệu quả ngay tại nhà.

1. Vì sao huyết áp ở 2 tay có sự chênh lệch?

Khi đo huyết áp, không hiếm trường hợp nhận thấy tay phải có chỉ số cao hơn tay trái hoặc ngược lại. Sự chênh lệch này có thể bắt nguồn từ yếu tố kỹ thuật như vòng bít đặt không đúng cách, hoặc ảnh hưởng tâm lý khiến mạch đập và áp lực máu dao động.

Ngoài ra, nguyên nhân sinh lý cũng đóng vai trò quan trọng. Về mặt giải phẫu, động mạch ở tay phải nhận máu trực tiếp từ nhánh đầu tiên của động mạch chủ, tức gần tim hơn so với tay trái. Vì vậy, khi tim co bóp, tay phải có thể chịu áp lực máu lớn hơn một chút, dẫn đến kết quả đo cao hơn.

2. Chênh lệch huyết áp giữa hai tay bao nhiêu là bất thường?    

Thông thường, huyết áp đo ở hai tay có thể dao động nhẹ và hiếm khi giống hệt nhau. Nếu mức chênh lệch dưới 10 mmHg, đó được xem là hiện tượng sinh lý bình thường, không đáng lo ngại. Tuy nhiên, khi con số này vượt quá ngưỡng 10 mmHg, đặc biệt nếu lặp lại thường xuyên, bạn nên cảnh giác và kiểm tra kỹ lưỡng.

Sự khác biệt bất thường giữa hai tay có thể là dấu hiệu cảnh báo hệ tuần hoàn đang gặp vấn đề. Một số nguyên nhân bệnh lý như xơ vữa động mạch, tổn thương mạch máu hoặc hẹp động mạch dưới đòn có thể khiến áp lực máu ở một tay cao hơn đáng kể. Trong nhiều trường hợp, tay phải là bên chịu ảnh hưởng, dẫn đến chỉ số huyết áp cao hơn tay trái một cách bất thường.

3. Nên đo huyết áp ở tay nào cho chính xác?

Vì chỉ số huyết áp ở hai tay có thể khác nhau, nên việc lựa chọn tay đo đúng là rất quan trọng. Trong lần đo đầu tiên, bạn nên tiến hành đo cả hai tay, mỗi tay nên lặp lại vài lần để xác định tay nào có huyết áp cao hơn và đánh giá mức độ chênh lệch.

Dựa trên kết quả thu được, có thể phân loại tình trạng huyết áp như sau:

• Huyết áp tối đa <130 mmHg và tối thiểu <85 mmHg: Bình thường
• Tối đa 130–139 mmHg hoặc tối thiểu 85–89 mmHg: Tiền tăng huyết áp
• Tối đa 140–159 mmHg hoặc tối thiểu 90–99 mmHg: Tăng huyết áp độ 1
• Tối đa 160–179 mmHg hoặc tối thiểu 100–109 mmHg: Tăng huyết áp độ 2
• Tối đa ≥180 mmHg hoặc tối thiểu ≥110 mmHg: Tăng huyết áp nghiêm trọng (cơn tăng huyết áp)

Sau khi so sánh, nếu tay trái có chỉ số cao hơn hoặc tương đương tay phải, bạn nên ưu tiên đo tay trái trong các lần tiếp theo. Ngược lại, nếu tay phải cao hơn, hãy tiếp tục theo dõi chỉ số ở tay này.

Trong trường hợp chênh lệch vượt quá 10 mmHg giữa hai tay và vẫn duy trì sau nhiều lần đo đúng kỹ thuật, bạn nên đến cơ sở y tế để kiểm tra. Điều này có thể là dấu hiệu sớm của các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn như hẹp động mạch dưới đòn hay xơ vữa mạch máu.

Nên đo huyết áp ở tay nào cho chính xác?

4. Đo huyết áp tại nhà sao cho đúng cách

Khi theo dõi huyết áp tại nhà, điều quan trọng là đảm bảo quy trình đo đúng chuẩn để kết quả phản ánh trung thực tình trạng sức khỏe. Trước khi đo nên ngồi nghỉ ngơi và thư giãn ít nhất 5 phút, tránh thực hiện đo trong lúc vừa vận động mạnh, leo cầu thang, đang mệt mỏi, đói bụng hoặc sau khi ăn quá no. Tinh thần cũng cần giữ thoải mái, không lo lắng hay căng thẳng vì có thể khiến huyết áp dao động.

Tùy thuộc vào thiết bị bạn sử dụng, vị trí đo có thể là ở bắp tay hoặc cổ tay. Với máy đo bắp tay, hãy đặt tay ngửa trên mặt bàn sao cho ngang tim và quấn vòng đo cách nếp khuỷu tay khoảng 2cm. 

Nếu dùng máy đo cổ tay, bạn cần gập tay lại sao cho cổ tay ngang tầm tim, giữ cánh tay ở góc nghiêng khoảng 45 độ so với thân người. Khi đã ngồi đúng tư thế và xác định vị trí đo phù hợp, hãy quấn vòng đo chắc chắn rồi khởi động máy. Trong suốt quá trình đo, bạn nên giữ yên tư thế, tránh nói chuyện hay cử động cho đến khi máy hiển thị kết quả.

Để tăng độ chính xác, bạn có thể đo 2 lần, mỗi lần cách nhau vài phút và lấy trung bình kết quả. Việc đo đúng cách không chỉ giúp theo dõi huyết áp hiệu quả mà còn góp phần phát hiện sớm những bất thường tiềm ẩn liên quan đến sức khỏe tim mạch.

Đo huyết áp tại nhà sao cho đúng cách

5. Những lưu ý quan trọng khi đo huyết áp tại nhà

Ngoài việc tuân thủ đúng tư thế và kỹ thuật đo, bạn cũng cần lưu tâm đến các yếu tố nhỏ nhưng dễ ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả. Dưới đây là những điểm thường bị bỏ qua khi theo dõi huyết áp tại nhà:

• Không đo khi đang cần đi vệ sinh
• Không đo qua lớp áo hoặc vật cản
• Tránh các chuyển động trong lúc đo 
• Ghế ngồi cần phù hợp không quá thấp hoặc không có tựa lưng, vì tư thế ngồi không ổn định dễ khiến huyết áp thay đổi.
• Nên đo ở cả hai tay trong lần đầu theo dõi để xác định tay có chỉ số cao hơn từ đó lựa chọn bên đo phù hợp cho các lần tiếp theo.
• Thiết lập thời gian đo cố định mỗi ngày: Ưu tiên đo vào buổi sáng trước khi uống thuốc và buổi chiều sau bữa ăn khoảng một giờ để theo dõi huyết áp ổn định theo nhịp sinh học.

Hiểu rõ đo huyết áp tay nào là đúng sẽ giúp bạn theo dõi chỉ số huyết áp chính xác và phản ánh đúng tình trạng tim mạch thực tế. Luôn ưu tiên tay có chỉ số cao hơn trong lần đo đầu tiên và thực hiện đúng kỹ thuật sẽ nâng cao hiệu quả theo dõi. Để thuận tiện và chính xác hơn khi đo tại nhà, bạn có thể sử dụng máy đo huyết áp điện tử Omron thiết bị được nhiều chuyên gia khuyên dùng nhờ độ tin cậy và dễ sử dụng.