Tăng huyết áp về đêm: Nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả

Huyết áp tăng về đêm là tình trạng bất thường dễ bị bỏ sót nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho tim mạch và sức khỏe tổng thể. Nếu không phát hiện và xử lý kịp thời có thể đối mặt với nguy hiểm như đột quỵ, suy tim hoặc tổn thương thận. Bài viết này Omron sẽ giúp hiểu rõ nguyên nhân huyết áp tăng cao khi ngủ, cách chẩn đoán chính xác cũng như các biện pháp phòng ngừa và theo dõi hiệu quả tại nhà.

1. Tăng huyết áp về đêm là gì?

Tăng huyết áp về đêm (nocturnal hypertension) là tình trạng huyết áp trong khi ngủ vẫn duy trì ở mức cao, thay vì giảm xuống như bình thường. Theo các tiêu chuẩn chẩn đoán hiện nay, chỉ số huyết áp ban đêm được xem là cao nếu huyết áp tâm thu ≥ 120 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 70 mmHg trong lúc ngủ.

Một dạng đặc biệt nguy hiểm là tăng huyết áp về đêm đơn độc – khi huyết áp chỉ tăng vào buổi tối, trong khi ban ngày vẫn nằm trong ngưỡng bình thường (<135/85 mmHg). Điều này khiến bệnh dễ bị bỏ sót nếu chỉ đo huyết áp vào ban ngày, đồng thời làm gia tăng nguy cơ gặp các biến chứng tim mạch nghiêm trọng.

2. Nguyên nhân gây ra tình trạng huyết áp tăng về đêm

Tăng huyết áp về đêm (huyết áp cao khi ngủ) là tình trạng huyết áp không giảm hoặc thậm chí tăng khi người bệnh đang nghỉ ngơi. Đây là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ các bệnh tim mạch nghiêm trọng nếu không được kiểm soát kịp thời. Nguyên nhân gây ra tình trạng này bao gồm:

• Ăn quá nhiều muối 
• Rối loạn chu kỳ giấc ngủ 
• Sử dụng các loại thuốc có tác dụng phụ như thuốc giảm đau, thuốc kháng histamine, thuốc chống trầm cảm.
• Các bệnh lý nền như bệnh thận mạn tính, bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh tuyến giáp, bệnh mạch vành, và các bệnh nội tiết khác 
• Tuổi cao, mạch máu mất đi độ đàn hồi, khả năng điều hòa huyết áp giảm, dẫn đến huyết áp tăng về đêm. 
• Nhiệt độ phòng ngủ cao, stress, lo âu, trầm cảm, làm việc ca đêm, hút thuốc cũng góp phần làm tăng huyết áp về đêm. 

Ăn nhiều muối gây ra tình trạng huyết áp tăng về đêm

3. Làm thế nào để chẩn đoán huyết áp tăng về đêm?

Việc chẩn đoán tăng huyết áp ban đêm không thể chỉ dựa vào các chỉ số đo thông thường vào ban ngày. Do đó, cần kết hợp nhiều phương pháp đo và quan sát để đưa ra đánh giá chính xác và toàn diện.

• Kiểm tra huyết áp nhiều lần trong ngày tại nhà: Đo huyết áp định kỳ vào các thời điểm khác nhau trong ngày, đặc biệt là trước khi đi ngủ và trong quá trình nghỉ ngơi ban đêm, giúp phát hiện sớm xu hướng huyết áp không giảm hoặc tăng cao khi ngủ. Để thực hiện việc đo chính xác tại nhà, bạn có thể sử dụng máy đo huyết áp Omron. 
• Sử dụng máy đo huyết áp tự động để theo dõi liên tục trong 24 giờ: Phương pháp này là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán tăng huyết áp về đêm. Người bệnh sẽ đeo máy đo huyết áp tự động suốt 24 giờ, máy sẽ đo và ghi lại các chỉ số huyết áp theo chu kỳ ban ngày và ban đêm, ít nhất 6 lần mỗi đêm.
• Khám sức khỏe và nhận sự tư vấn, theo dõi y tế từ bác sĩ: Bác sĩ sẽ dựa vào triệu chứng và tiền sử bệnh nền (tiểu đường, bệnh thận, tim mạch) để chỉ định các xét nghiệm phù hợp. Nếu nghi ngờ rối loạn giấc ngủ như ngưng thở khi ngủ, có thể cần thêm kiểm tra chuyên sâu về giấc ngủ.

Đo huyết áp định tại nhà để chẩn đoán huyết áp tăng

4. Biện pháp phòng ngừa tình trạng huyết áp tăng về đêm

Tăng huyết áp ban đêm thường diễn ra âm thầm nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho tim mạch. Để bảo vệ sức khỏe lâu dài, bạn hoàn toàn có thể chủ động phòng ngừa tình trạng này bằng cách thay đổi lối sống và duy trì các thói quen lành mạnh sau đây.

• Hạn chế lượng muối tiêu thụ mỗi ngày
• Tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa kali
• Duy trì giấc ngủ đủ và chất lượng
• Tập luyện thể dục đều đặn
• Giữ cân nặng ở mức lý tưởng
• Không hút thuốc và hạn chế tiếp xúc với khói
• Hạn chế sử dụng đồ uống có cồn

Huyết áp tăng về đêm thường diễn ra âm thầm nhưng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm liên quan đến tim mạch nếu không được kiểm soát sớm. Việc đo huyết áp trước khi ngủ bằng máy đo điện tử Omron giúp bạn theo dõi chỉ số kịp thời và nhận biết xu hướng bất thường ngay tại nhà. Để bảo vệ sức khỏe tim mạch lâu dài, đừng quên duy trì kiểm tra định kỳ và trao đổi với bác sĩ khi cần thiết.