Mỗi lần đo huyết áp, bạn có thể nhìn thấy hai con số xuất hiện trên màn hình. Nhưng liệu bạn có hiểu chúng đang nói gì về tình trạng sức khỏe của mình? Chỉ số nào là bình thường, chỉ số nào là cao hay thấp? Tâm thu, tâm trương có nghĩa là gì? Nếu không hiểu rõ, bạn có thể bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo sớm của cơ thể. Bài viết dưới đây của Omron sẽ giúp bạn biết cách đọc chỉ số huyết áp và hiểu rõ ý nghĩa của từng thông số một cách dễ nhớ và dễ áp dụng.
Để theo dõi và kiểm soát huyết áp hiệu quả, trước hết bạn cần hiểu rõ hai chỉ số cơ bản trong mỗi lần đo: huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương. Mỗi chỉ số phản ánh một giai đoạn khác nhau trong chu trình hoạt động của tim và đều mang ý nghĩa riêng trong việc đánh giá tình trạng tim mạch.
Huyết áp tâm thu (SYS) là con số đầu tiên trong kết quả đo huyết áp, ví dụ như 120/80 mmHg thì 120 là huyết áp tâm thu. Chỉ số này cho biết áp lực của máu lên thành mạch máu khi tim đang co bóp để đẩy máu đi khắp cơ thể. Huyết áp tâm thu cho thấy tim đang làm việc mạnh hay nhẹ và mạch máu có đàn hồi tốt không.
Nếu con số này cao hơn bình thường (trên 130 mmHg), đặc biệt ở người lớn tuổi, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ bệnh tim hoặc đột quỵ.
Huyết áp tâm thu (SYS) là con số đầu tiên trong kết quả đo huyết áp
Huyết áp tâm trương (DIA) là con số thứ hai trong kết quả đo huyết áp, ví dụ như 120/80 mmHg thì 80 là huyết áp tâm trương. Chỉ số này cho biết áp lực của máu lên thành mạch máu khi tim đang trong trạng thái nghỉ ngơi giữa hai nhịp đập, tức là lúc tim đang được “nạp lại” máu để chuẩn bị cho lần co bóp tiếp theo. Huyết áp tâm trương giúp đánh giá xem mạch máu có đang bị căng hay bị chèn ép khi tim nghỉ không.
Nếu chỉ số này cao (từ 80 mmHg trở lên), tim phải chịu áp lực thường xuyên ngay cả khi không hoạt động, lâu dài có thể gây mệt tim và tăng nguy cơ các bệnh tim mạch. Ngược lại, nếu chỉ số này quá thấp (dưới 60 mmHg), máu có thể không đủ để nuôi dưỡng tim và các cơ quan khác.
Huyết áp tâm trương (DIA) là con số thứ hai trong kết quả đo huyết áp
Để đánh giá mức độ huyết áp và xác định nguy cơ sức khỏe tim mạch, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) đã đưa ra bảng phân loại huyết áp dựa trên hai chỉ số: huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương. Dưới đây là các mức phân loại cụ thể về chỉ số huyết áp mà bạn cần lưu ý khi đo
Phân loại | Huyết áp tâm thu (mmHg) | Huyết áp tâm trương (mmHg) | Ghi chú |
---|---|---|---|
Huyết áp thấp |
< 90 |
< 60 |
Có thể gây chóng mặt, mệt mỏi, ngất xỉu ở một số người |
Bình thường |
< 120 |
< 80 |
Mức lý tưởng, nên duy trì bằng lối sống lành mạnh |
Tiền tăng huyết áp (Tiền huyết áp) |
120–129 |
< 80 |
Nguy cơ cao bị tăng huyết áp nếu không điều chỉnh sớm |
Tăng huyết áp giai đoạn 1 |
130–139 |
80–89 |
Cần theo dõi sát, thay đổi lối sống, có thể dùng thuốc nếu có yếu tố nguy cơ |
Tăng huyết áp giai đoạn 2 |
≥ 140 |
≥ 90 |
Thường cần điều trị bằng thuốc kết hợp thay đổi lối sống |
Cơn tăng huyết áp (khẩn cấp) |
> 180 |
> 120 |
Cần can thiệp y tế ngay lập tức, nguy hiểm tính mạng |
Tăng huyết áp tâm thu đơn độc |
≥ 130 |
< 80 |
Phổ biến ở người cao tuổi, cần được theo dõi và điều trị riêng biệt |
Nhiều người tưởng rằng khi đo huyết áp chỉ cần quấn máy và bấm nút là xong, nhưng một vài sai sót nhỏ có thể khiến kết quả sai lệch hoàn toàn. Nếu bạn đang theo dõi sức khỏe tại nhà, nhất là về tim mạch, thì việc đo đúng cách là yếu tố không thể xem nhẹ. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết, dễ làm nhưng cực kỳ quan trọng để bạn đo huyết áp chính xác ngay tại nhà.
Buổi sáng là thời điểm lý tưởng để đo phù hợp để đo huyết áp
Ngồi đúng tư thế khi đo huyết áp
Lưu ý quan trọng:
Đo huyết áp đúng cách sẽ giúp bạn biết được tình trạng cơ thể hiện tại
Bạn có thể không cảm nhận được huyết áp đang tăng, nhưng cơ thể thì vẫn phải chống chọi âm thầm. Nhiều người chỉ phát hiện mình bị cao huyết áp khi đã xuất hiện biến chứng. Trong nhịp sống hiện đại đầy áp lực, việc chủ động theo dõi huyết áp không chỉ dành cho người bệnh mà là nhu cầu thiết yếu cho mọi gia đình. Máy đo huyết áp tại nhà trở thành “trợ lý sức khỏe” không thể thiếu, nhưng không phải thiết bị nào cũng dễ dùng, đáng tin cậy và phù hợp với người dùng phổ thông.
Đọc chỉ số dễ dàng cùng máy đo huyết áp Omron
Với hơn 80 năm kinh nghiệm và hiện diện tại hơn 130 quốc gia, Omron là thương hiệu tiên phong trong lĩnh vực máy đo huyết áp tự động, chiếm tới 63% thị phần toàn cầu. Không chỉ được tin dùng tại các bệnh viện và phòng khám, Omron còn đồng hành cùng Hội Tim Mạch Việt Nam trong việc cung cấp dữ liệu huyết áp chính xác, hỗ trợ bác sĩ nâng cao hiệu quả điều trị. Máy đo huyết áp Omron được trang bị các công nghệ nổi bật như:
Bài viết trước Hướng dẫn chi tiết cách đọc máy đo huyết áp Omron |
Bài viết tiếp theo 9 nguyên nhân tăng huyết áp đột ngột thường gặp và cách kiểm soát |